Narząd wzroku podobnie jak inne narządy, pod wpływem negatywnego działania zewnętrznego może ulec uszkodzeniu. Ważne jest zatem odpowiednie nawilżanie oczu, dbanie o ich odpowiedni odpoczynek, a także unikanie intensywnego światła.
Oczy skupiają światło emitowane przez otaczające przedmioty oraz tworzą obrazy odczytywane w mózgu. Dostarczają one ostrego, ruchomego, trójwymiarowego i wielobarwnego obrazu otaczającego nas świata. Dzięki narządom wzroku mamy możliwość rozpoznawania przedmiotów za pomocą kolorów, jasności i kształtów.
Budowa oka
Oczy człowieka zbudowane są podobnie jak u innych kręgowców. W przedniej części oka zlokalizowana jest rogówka, której łzy z gruczołów łzowych zapewniają wilgotność i czystość, z kolei powieki i rzęsy gwarantują ochronę przed zanieczyszczeniami i uszkodzeniami. Za rogówką znajduje się soczewka, która skupia promienie świetlne na tzw. siatkówce, czyli warstwie komórek czułych na światło. Powstałe na siatkówce obrazy są rejestrowane i za pośrednictwem komórek nerwowych transportowane w postaci impulsów do mózgu. Ten z kolei dokonuje interpretacji otrzymanych sygnałów i identyfikuje obrazy. Na siatkówce, centralnie naprzeciw soczewki występuje tzw. plamka żółta, która jest miejscem najbardziej wrażliwym na barwy.
Za soczewką mieści się z kolei błona naczyniowa z mięśniem okrężnym i mięśniami promienistymi, zwana tęczówką. To ona odpowiada za kolor naszych oczu. W centralnej części tęczówki znajduje się źrenica, która zwęża się przy jaskrawym świetle, zapobiegając wniknięciu do oka nadmiaru światła, natomiast przy słabym świetle ulega ona rozszerzeniu, aby wpuścić go nieco więcej.
Wady wzroku
Spora część osób nosi okulary lub soczewki w celu poprawy wzroku. Osoby krótkowzroczne dobrze widzą jedynie przedmioty znajdujące się w bliskim położeniu, natomiast mają problem z dostrzeżeniem przedmiotów znajdujących się w oddali. Ich przeciwieństwem są osoby z dalekowzrocznością, które mają problemy z wyostrzeniem przedmiotów będących blisko, z kolei dobrze widzą wszystko to, co znajduje się w większej odległości. W zależności od rodzaju wady wzroku i jej skali dobierane są okulary lub soczewki korekcyjne. Do wad wzroku zaliczyć można również astygmatyzm (zaburzona symetria obrotowa oka), zez (zmiana katu patrzenia jednego oka względem drugiego, wywołane osłabieniem mięśni ocznych), oczopląs (niekontrolowane oscylacje gałek ocznych) czy daltonizm (nierozróżnianie niektórych kolorów).
Część osób zmaga się także ze ślepotą, czyli całkowitą niezdolnością widzenia w obu oczach. Niektórzy z nich rodzą się niewidomi, natomiast inni tracą wzrok w wyniku choroby lub poważnego zranienia. Jest to spore utrudnienie w codziennym życiu, wymagające pomocy zewnętrznej. Osoby niewidome korzystają z białej laski, umożliwiającej im poruszanie się, wykrywając przeszkody na drodze. Pomocny jest również pies przewodnik, czy alfabet Braille’a umożliwiający czytanie. Choroba ta jest nieodwracalna, jednak istnieje nadzieja, że w przyszłości dzięki implantom niewidomi choćby częściowo będą mogli odzyskać wzrok.
Jak dbać o wzrok?
Dbanie o wzrok jest dość trudne, bowiem nie ma jednego sprawdzonego sposobu, by utrzymać go przez całe życie w dobrej kondycji. Z pewnością unikać należy długotrwałego korzystania ze smartfonów, zwłaszcza wieczorem będąc w nieoświetlonym pomieszczeniu. Dotyczy to także ekranów komputera, laptopa, tabletu czy telewizora. Intensywne światło w ciemnym pomieszczeniu sprawia, że oczy szybko się męczą, co w dłuższej perspektywie prowadzić może do krótkowzroczności. Dbając o oczy pamiętać należy również o ich nawilżaniu specjalnymi kroplami, zwłaszcza gdy narażone są na sztuczne światło i klimatyzację. Nie wolno ponadto ignorować oznak pogarszania się wzroku, bowiem brak działania może tylko przyspieszyć ten proces. W takiej sytuacji należy udać się do okulisty, który przeprowadzi badania wzroku i zaleci okulary lub soczewki korekcyjne. Odpowiednio długi sen również dobrze wpłynie na stan oczu, pozwalając im na odpoczynek.
Czytaj również: Jak dbać o zęby?
